Bloomberg’in yaptığı hesaplamaya göre, Aralık 2021-Mayıs 2023 arasında 199 milyar dolarlık döviz satışı yapan Merkez Bankası, haziranda “arka kapıdan” döviz satışı gerçekleştirmedi.
Bloomberg Economics Ekonomisti Selva Baziki, döviz kurlarına müdahalenin sona ermesiyle birlikte Türk lirasının, ABD doları karşısında mayıstan bu yana yaklaşık yüzde 23 oranında değer kaybettiğini hatırlattı.
“Tercih olabilir”
Baziki, Merkez Bankası’nın faiz artırımlarına devam ederken kurlara müdahaleyi bırakmasının “tercih” olabileceğin belirterek, “TCMB’nin politika sıkılaşma süreci tamamlanmadan – yani faiz desteği hedefe yakınlaşmadan- müdahaleleri durdurması liradaki değer kaybının bir tercih olabileceğini ima edebilir. Yüksek dış finansman açığı veren ülkelerde yerel para değer kaybı bir politika tercihi olabilir” dedi.
Baziki, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şu değerlendirmeleri yaptı:
“TCMB’nin Haziran ayında arka kapı müdahalelerini durdurduğunu hesaplıyoruz. Toplam müdahale miktarı Mayıs ayı ile aynı seviyede kaldı ($199 milyar). Müdahalelerin sonlanmasının da etkisi ile lira Mayıs sonundan günümüze USD karşısında ~%23 değer kaybetti.
Bu, rezervlerde artışı mümkün kılabilir. Nitekim, TCMB net rezerv (net swap) pozisyonunda Mayıs-Haziran ayları arasında yaklaşık $11 milyar iyileşme görüyoruz. Miktar tam da TCMB aylık müdahale miktarına denk.
TCMB’nin politika sıkılaşma süreci tamamlanmadan – yani faiz desteği hedefe yakınlaşmadan- müdahaleleri durdurması liradaki değer kaybının bir tercih olabileceğini ima edebilir. Yüksek dış finansman açığı veren ülkelerde yerel para değer kaybı bir politika tercihi olabilir.
Fikir ithalatı kısıp ihracatı artırmak yolu ile cari dengeyi iyileştirmeyi hedefler. Ancak Türkiye’nin ihracatındaki yüksek ithalat bağımlılığı (MB araştırmasına gore %45) rekabetçi fiyat üzerinden elde edilecek avantajları kısıtlayacaktır.
Bu durumda ödemeler dengesini iyileştirecek mekanizma olarak geriye yerel paradaki deger kaybı sebebiyle ithalatın kısılması kalir. Yüksek bir maliyeti de beraberinde getirir: hızlanan enflasyon ve hanehalkı bütçesi üzerinde artan baskı.”
Kurlar hızla yükseldi, rezervler arttı
Bu hafta, geçen mayısta yapılan seçimlerden önce 20 liranın altında olan dolar kuru 27 lirayı, 21 lira seviyesinde olan euro kuru ise 30 lirayı geçmişti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) brüt rezervi, 7 Temmuz’da sona eren haftada yaklaşık 1,9 milyar dolar artarak 110 milyar 416 milyon dolara yükselmişti. Aynı haftada TCMB’nin net rezervi 9,8 milyar dolardan 13,2 milyar dolara yükselirken, swap harici net rezerv ise eksi 50,3 milyar dolardan eksi 48,1 milyar dolara gerilemişti.
Grafik: Bloomberg
