ALS hastalarına müjde: İnsan dokusu gibi nefes alan yeni bir model geliştirildi

Amyotrofik lateral skleroz (ALS), istemli kas hareketlerini kontrol eden sinir hücrelerinin zamanla fonksiyonunu kaybetmesiyle gelişen ilerleyici ve ölümcül bir hastalıktır. Bu hastalık, beyin ile kaslar arasındaki iletişimin bozulması sonucu güçsüzlük, felç, konuşma ve yutma güçlükleri ile solunum sorunlarına neden olur. Kaliforniya Los Angeles’taki Cedars-Sinai Tıp Merkezi araştırmacıları, sporadik ALS’nin moleküler süreçlerini laboratuvar ortamında taklit eden cep boyutunda bir “organ-on-a-chip” modeli geliştirdi. Bu model, hastalığın erken evre biyolojik değişikliklerini gerçekçi bir şekilde yansıtarak hastalık mekanizmasının anlaşılmasına yardımcı olmaktadır.

ÇİP MODELİNİN DETAYLARI

Araştırmacılar, genç ALS hastalarından ve sağlıklı bireylerden alınan kan hücrelerini pluripotent kök hücrelere dönüştürdü. Bu kök hücrelerden, ALS’de etkilenen omurilik motor nöronları ve kan-beyin bariyerini taklit eden hücreler elde edildi. Bu hücreler, iki farklı kanala yerleştirildi ve sürekli olarak besleyici sıvı akışı sağlanarak insan dokusundaki kan dolaşımına benzer bir ortam oluşturuldu. Bu yöntemle hücreler daha uzun süre canlı tutulabildi ve ALS’ye özgü erken biyolojik işaretler gözlemlenebildi. Cedars-Sinai Regeneratif Tıp Enstitüsü Direktörü Clive Svendsen, bu teknolojiyi “insan dokusu gibi nefes alan ve akışkan bir ortam” olarak tanımladı.

ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ VE İLERİ ADIMLAR

Modelin önemli bir bulgusu, ALS motor nöronlarında glutamat adlı sinir iletişim kimyasalının aşırı aktif hale gelmesiydi. Bu durum, nöronların aşırı uyarılması ve ilerleyen dönemlerde hasar görmesiyle ilişkilendirilmektedir. Ayrıca, ALS tedavisinde kullanılan riluzole ilacının glutamat aktivitesini engelleme mekanizmasının desteklendiği görüldü. Nörolog Dr. Kimberly Idoko, bu modelin erken evre ilaç taramaları için önemli olduğunu ancak glial hücrelerinin henüz içermediğini belirtti. Araştırmacılar, modelin ömrünü uzatmayı ve kas hücrelerini dahil ederek hastalığın tam seyrini izlemeyi hedeflemektedir. Bu sayede hem hastalığın erken teşhisi hem de tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi için önemli adımlar atılmış olacaktır.

Related Posts

ChatGPT’nin “çalışma modu”, insanların öğrenmesini de sağlayacak

OpenAI’ın son tanıttığı “çalışma modu” özelliği, öğrencilerin konuları anlamaları için de tasarlandı.

Tesla’nın Bitcoin serüveni: Kar mı, kaçan büyük fırsat mı?

Elektrikli araç devi Tesla, erken yaptığı Bitcoin satışlarıyla milyarlarca dolarlık potansiyel geliri kaçırmış olabilir. Şirketin kripto para stratejisinin geçmişi ve bugünkü sonuçları dikkat çekiyor.

NASA, Jüpiter’deki kamerasını “hack’leyerek” onardı

Jüpiter yörüngesinde görevini sürdüren Juno’nun kamerası yıllarca sorunsuz çalıştıktan sonra bozuldu. NASA mühendisleri ise, sıra dışı bir çözümle kamerayı yeniden çalışır hale getirdi.

Huawei’den orta segment telefonlarda pil devrimi

Huawei, bu yıl amiral gemisi modellerinde gösterdiği pil performansını orta segmente taşımaya hazırlanıyor. Çin merkezli teknoloji platformu DigitalChatStation tarafından sızdırılan bilgilere göre, şirket 6480 mAh ile 6600 mAh arasında değişen …

Death Tank efsanesi fırtına gibi döndü

Flat Games’in geliştirdiği ve yine kendi bünyesinde yayımladığı Death Tank, orijinal olarak 2009’da Xbox 360 platformunda piyasaya sürüldü. Oyunun geçmişi ise 15 yıl öncesine, Sega Saturn dönemindeki bazı nişancı oyunlarına gizlenmiş bonus içeriklere …

Google Pixel Watch 4’ün fiyatı, özellikleri ve çıkış tarihi belli oldu

Google’ın yeni nesil akıllı saati Pixel Watch 4, tanıtımına günler kala Avrupa fiyatlarıyla birlikte gündeme oturdu. Fransız kaynaklara dayandırılan sızıntılara göre, Pixel Watch 4’ün 41 mm’lik Wi-Fi modeli 399 euro, LTE destekli versiyonu ise 499 …